Σε κάθε γωνιά του ο Όλυμπος, φιλοξενεί πανέμορφους οικισμούς, που κάθε πέτρα και κάθε καλντερίμι τους, κρύβει τη δική του μοναδική ιστορία στο χρόνο. Στις νοτιοανατολικές πλαγιές του αγέρωχου βουνού, σε υψόμετρο περίπου 750 μέτρων, είναι χτισμένη η Άνω (Παλαιά) Σκοτίνα. Απέχει περίπου 7 χιλιόμετρα, από τον άλλο πανέμορφο και με μεγάλη τουριστική ανάπτυξη, παραδοσιακό οικισμό του Παλαιού Παντελεήμονα.
Πνιγμένη στο πράσινο και με καταπληκτική θέα τον καταγάλανο Θερμαϊκό και το Κάστρο του Πλαταμώνα, η Παλαιά Σκοτίνα, μπορεί να χαρίσει σε κάθε επισκέπτη στιγμές ξεκούρασης, γαλήνης, και ηρεμίας.
Λιθόκτιστα σοκάκια στην Άνω Σκοτίνα
Η ομορφιά του οικισμού με θέα τον Όλυμπο
Η ιστορία του τόπου
Η Παλαιά Σκοτίνα ήταν κεφαλοχώρι και αυτή η ευημερία της περιοχής, είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αξιόλογων μνημείων εκείνης της εποχής, που διατηρούνται μέχρι και σήμερα, όπως ο Ναός του Σωτήρος, όπου στην επιγραφή του αναγράφεται ως χρονολογία ανέγερσης, το έτος 1618.
Αξίζει να μνημονεύσουμε και τη συμμετοχή του χωριού στην επανάσταση του Ολύμπου με εκπρόσωπους που απέστειλε στην Επαναστατική Επιτροπή του Λιτοχωρίτη Ευάγγελου Κοροβάγγου, τους Δημήτριος Σακελλαρίδη (ιατρό) και Νικόλαο Μήτσιο.
Στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, η Παλαιά Σκοτίνα υπήρξε ορμητήριο ανταρτών και οι κάτοικοι της εγκατέλειψαν το χωριό και κατέφυγαν στο Λιτόχωρο, την Καλλιθέα Πιερίας, τη Θεσσαλονίκη και αλλού. Επιστρέφοντας, γύρω στο 1950, μετακίνησαν το χωριό προς τη θάλασσα.
Γενέτειρα του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Καλλίνικου
Από τα πρώτα χρόνια ύπαρξης του χωριού, η σχέση του με την Ορθόδοξη Εκκλησία ήταν πάρα πολύ στενή. Από εδώ εξήλθαν πολλοί κληρικοί, σε σημείο να αποκτήσει το προσωνύμιο “Παπαδοχώρι”. Από εδώ καταγόταν και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Καλλίνικος (1800-1889), μέγας ευεργέτης της περιοχής, προτομή του οποίου υπάρχει στην κεντρική πλατεία του οικισμού.
Ο Καλλίνικος, χρημάτισε Μητροπολίτης Μυτιλήνης, Θεσσαλονίκης, Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Ο Καλλίνικος έχτισε την Εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, αγόρασε το χωριό από τους Τούρκους, έκτισε το σχολείο το 1860 και άφησε κληροδότημα στην Ι.Μ. Αγίου Διονυσίου, για τη συντήρησή του και τη μισθοδοσία των δασκάλων.
Προτομή του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Καλλίνικου, στην πλατεία του παραδοσιακού οικισμού
Η Σκοτίνα βρισκόταν σε τρία άλλα σημεία, πριν καταλήξει στην τωρινή της τοποθεσία. Το πρώτο χωριό βρισκόταν στην περιοχή της Καλαμπάκας και στη συνέχεια οι Σκοτινιώτες έχτισαν νέο, στο σημερινό δάσος της Σκοτίνας, στη Βερδικούσα. Όταν χρειάστηκε να το εγκαταλείψουν και αυτό μεταφέρθηκαν στην περιοχή που σήμερα ονομάζεται Παλιά ή Άνω Σκοτίνα, πριν καταλήξουν τελικά στο σημερινό σημείο, στις νοτιοανατολικές παρυφές του Ολύμπου, 34 χλμ από την Κατερίνη.
Πετρόκτιστα σπίτια στην Άνω Σκοτίνα
Η Παλαιά Σκοτίνα σήμερα
Σήμερα, στην Παλαιά Σκοτίνα, μπορεί κανείς να επισκεφθεί τον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως Θεοτόκου, ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής με γυναικωνίτη, που χρονολογείται από το 1862, με τον τεράστιο υπεραιωνόβιο πλάτανο στην πλατεία. Όπως και τον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου, των κοιμητηρίων της κοινότητας, με τοιχογραφίες του 16ου αιώνα και ξυλόγλυπτο τέμπλο. Να δει το παλαιό Δημοτικό Σχολείο και να περιδιαβεί στα στενά δρομάκια και τα σοκάκια.
Στον οικισμό υπάρχει ξενώνας και εστιατόριο, ενώ η ευρύτερη περιοχή προσφέρεται για κάθε μορφή εναλλακτικού τουρισμού, όπως ιππασία, ορειβασία, πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία κ.ά.
Πολιτιστικό δρώμενο του οικισμού, αποτελούν οι εκδηλώσεις για τον εορτασμό του Ιερού Ναού της Κοιμήσεως Θεοτόκου, στις 15 Αυγούστου.
Άνω Σκοτίνα με θέα το Θερμαϊκό και το κάστρο του Πλαταμώνα
Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος κτίσθηκε το 1862 με φροντίδα του πατριάρχη Αλεξανδρείας Καλλίνικου.
Η καμπάνα του Ναού στον υπεραιωνόβιο πλάτανο
