Τοπία απαράμιλλης και σπάνιας ομορφιάς, τα οποία η φύση προίκισε με περισσό κάλλος, αλλοιώνονται κατά καιρούς από ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, που επιβάλλει ο σύγχρονος τρόπος ζωής.Όταν η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας επιβάλει κάτι καινούργιο – ή όταν το οικονομικό όφελος ιδιωτών κυριαρχεί – τότε αφήνονται μεν ελεύθερα να ανασάνουν, χωρίς όμως παράλληλα μέτρα ανάπτυξης και αναβάθμισης, καταδικασμένα σε απομόνωση και υποβάθμιση. Έτσι ακριβώς συνέβη με την κοιλάδα των Τεμπών.
Τόπος, όπου η ειδυλλιακή φυσική ομορφιά, συνδυάζεται με την πλούσια πολιτιστική του κληρονομιά, με αναφορές από την Αρχαιότητα έως τις μέρες μας.
Οι ανθρώπινες παρεμβάσεις – η δημιουργία του πρώτου αυτοκινητόδρομου και σιδηρόδρομου – αλλοίωσαν την άγρια και παρθενική ομορφιά της κοιλάδας, δίνοντας όμως μεγάλη τουριστική και οικονομική ανάπτυξη σε όλες τις γύρω περιοχές.Ο νέος αυτοκινητόδρομος, με τις σήραγγες Τεμπών και Πλαταμώνα (έργο ζωτικής σημασίας, καθώς η περιοχή ήταν ένα από τα πιο επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου, με τροχαία δυστυχήματα που συγκλόνισαν την Ελλάδα) ερήμωσε, την άλλοτε γεμάτη ζωντάνια, Κοιλάδα των Τεμπών, ενώ “κοστίζει” πλέον η πρόσβαση στα δικά μας μαγικά παραλιακά μέρη της Νότιας Πιερίας.
Η αρχική σύμβαση παραχώρησης του έργου (Ν3605/2007) προέβλεπε ότι, μετά την κατασκευή του νέου οδικού άξονα, το τμήμα της εθνικής οδού, από τον Ευαγγελισμό μέχρι και τη Λεπτοκαρυά, θα λειτουργούσε ως δρόμος ιδιαίτερης περιβαλλοντικής σημασίας, για Έλληνες και ξένους περιηγητές, οι οποίοι θα ήθελαν, είτε να εξερευνήσουν την περιοχή , είτε να γνωρίσουν από κοντά έναν ακόμη τόπο της ιστορικής αυτής χώρας, που αποτέλεσε προσκυνηματικό προορισμό από τους αρχαίους ακόμη χρόνους.
Η απόφαση της εταιρείας να δημιουργήσει νέα διόδια στην περιοχή, οξύνει ακόμη περισσότερο το πρόβλημα, δημιουργώντας τόσο οικονομική επιβάρυνση στους κατοίκους, όσο και αναβολή των ονείρων για την περιβαλλοντική της αναβάθμιση.Έτσι η κοιλάδα των Τεμπών «ανασαίνει» πλέον από την έλλειψη καυσαερίων, αλλά αναμένει τα νέα μέτρα της περιβαλλοντικής της ανάπτυξης και της τουριστικής της ανάδειξης σε νέα μορφή.
Το διαπιστώσαμε σε επίσκεψη στο Ναό της Αγίας Παρασκευής. Ο δρόμος ήταν έρημος, μέχρι να φτάσουμε. Βγαίνοντας από το αυτοκίνητο δεν ακούς πλέον τις κόρνες των αυτοκινήτων και των φορτηγών, που κινούνταν παλιά με μεγάλη ταχύτητα. Τα διερχόμενα αυτοκίνητα είναι πλέον ελάχιστα. Το μόνο που νιώθεις είναι η ηρεμία που έρχεται από τους απόκρημνους και τεράστιους βράχους, των δύο επιβλητικών βουνών. Του Ολύμπου και του Κισσάβου. Δύο βουνά, που σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, χωρίστηκαν από έναν μεγάλο σεισμό και έτσι δημιουργήθηκε το φαράγγι των Τεμπών, (Τέμπη: τέμνω – κόβω) που διασχίζει ο Πηνειός ποταμός.
Οι πλανόδιοι μικροπωλητές, οι οποίοι υπήρχαν κατά μήκος του χώρου στάθμευσης, περιορίστηκαν σε ένα μόνο ζευγάρι που πουλάει κεραμικά σκεύη, δίπλα σε μία αυτοσχέδια σόμπα. Κατεβαίνοντας τα σκαλοπάτια, είχαμε παρέα ελάχιστους επισκέπτες – οι περισσότεροι εκείνη την ημέρα ήταν Σέρβοι προσκυνητές. Ανταμώσαμε ένα μόνο υπαίθριο μαγαζάκι, από τα πολλά του παρελθόντος, που πουλούσαν κομποσκοίνια, εικόνες και παιχνίδια.
Λίγο πιο κάτω η πινακίδα που αναγράφει «κρουαζιέρα με το πλοίο των Τεμπών», σου θυμίζει το «Πλοίο της Αγάπης», το ποταμόπλοιο που διέσχιζε παλιά τον Πηνειό και παρέπεμπε, όχι στην ομώνυμη αμερικανική σειρά “The Love Boat” αλλά στην αγάπη του Απόλλωνα για τη Δάφνη, κόρη του Πηνειού ποταμού, κατά τη μυθολογία. Η πανέμορφη Δάφνη, για να αποφύγει τον Aπόλλωνα, που την ερωτεύτηκε, παρακάλεσε τον πατέρα της να τη μεταμορφώσει σε φυτό. Eίναι το ιερό φυτό του Aπόλλωνα, η δάφνη, με το οποίο στεφανωμένοι οι προσκυνητές, ύστερα από καθαρμούς και ιεροτελεστίες, ξεκινούσαν σε πομπή από το ιερό του Aπόλλωνα των Tεμπών για τους Δελφούς, όπως έκανε ο ίδιος ο θεός.
Και έπειτα φτάνεις στην υπέροχη κρεμαστή γέφυρα, που κατασκευάστηκε το 1960. Το μελίσσι όλων των ηλικιών, που στο παρελθόν πηγαινοερχόταν βγάζοντας αναμνηστικές φωτογραφίες πάνω στη γέφυρα δεν υπάρχει πια. Τη διασχίζεις σχεδόν μόνος σου, με τη ματιά να χάνεται στην οργιώδη βλάστηση. Αιωνόβια πλατάνια και ιτιές σκύβουν στο πέρασμα του Πηνειού και οι επιβλητικοί βράχοι «στολίζουν» ακόμη περισσότερο τη μαγική εικόνα. Γύρω υπήρχαν πηγές με κρυστάλλινα νερά, με γνωστότερη την πηγή της Aφροδίτης. Tα έργα άντλησης του νερού για υδροδότηση έχουν αλλοιώσει τη φυσική εικόνα, αλλά δεν κατάφεραν να την καταστρέψουν.
Γέφυρα Τεμπών 1968
Τα νερά του Πηνειού ιδιαίτερα θολά – λόγω της πρόσφατης τότε νεροποντής- «θολώνουν» και τις παλιές καλές ημέρες της περιοχής. Τότε που το πέρασμα προς το Ναό της Αγίας Παρασκευής, έναν από τα σημαντικότερα προσκυνήματα σε όλη την Ελλάδα, γινόταν μόνο μέσα από μία μικρή ξύλινη γέφυρα και βάρκα, κατόπιν συνεννόησης με τον βαρκάρη και τον ιερέα του Ναού.
Αργότερα το 1960, όταν έγινε η εθνική οδός και η σιδερένια πεζογέφυρα, κάθε πιστός οδηγός, έπρεπε να κάνει στάση, να φωτογραφηθεί στην κρεμαστή γέφυρα και να προσκυνήσει την εικόνα της Αγίας Παρασκευής. Τώρα, μόνο κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, αυξάνονται οι επισκέπτες και κυρίως στις 26 Ιουλίου, ημέρα εορτής της Αγίας Παρθενομάρτυρος Παρασκευής, προστάτιδας των ματιών.
Η εντυπωσιακή εκκλησία μένει αναλλοίωτη στο χρόνο. Βρίσκεται μέσα στο βράχο, από την πλευρά του Ολύμπου. Η εκκλησία χτίστηκε το 1921 από τον Ο.Σ.Ε. με τη χρηματοδότηση των υπαλλήλων του «Λαρισαϊκού Σιδηροδρόμου», ενώ στην περιοχή προϋπήρχε προσκύνημα αφιερωμένο στην Αγία. Αφορμή στάθηκε όταν ένας μεγάλος βράχος αποκολλήθηκε από τον Όλυμπο και αντί να καταλήξει στο διερχόμενο τρένο, άλλαξε πορεία και έπεσε στον Πηνειό. Όλοι τότε θεώρησαν θαυματουργή την επέμβαση της Αγίας Παρασκευής.
Ακριβώς δίπλα από το ναό βρίσκεται μία μικρή σπηλιά, όπου βρισκόταν το παλαιότερο προσκύνημα, αφιερωμένο στην Αγία Παρασκευή. Στο τέλος αυτής της σπηλιάς, από μία οπή στο βράχο, αναβλύζει το θαυματουργό αγίασμα της Αγίας Παρασκευής. Η σπηλιά είναι τόσο μικρή και στενή, που χωράει μετά βίας ένας μόνο άνθρωπος, ενώ αν είναι ψηλός πρέπει να μπει σκυμμένος.
Η περιοχή όμως, παραμένει ακόμη και σήμερα, πανέμορφη με την άγρια και ταυτόχρονα γαλήνια ομορφιά της. Σε μας μένει το χρέος να την αναδείξουμε ξανά, παραδίδοντας στην επόμενη γενιά έναν ακόμη επίγειο παράδεισο. Να ξαναρχίσει το παραμύθι να γράφεται από την αρχή και να έχει ευχάριστο τέλος…
Ήταν μια φορά κι έναν καιρό μία ξακουστή Κοιλάδα των Τεμπών…..
