Τα νησιά μας, που πάντα αποτελούσαν γενέτειρες καραβοκύρηδων, φιλοξενούν αρκετά Ναυτικά Μουσεία, τα οποία τιμούν την μακραίωνη ναυτική τους παράδοση. Ανάμεσα σε όλα όμως, ξεχωρίζει εκείνο το Μουσείο που δεν βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, αλλά στους πρόποδες του μεγαλύτερου βουνού της Ελλάδος, τον Όλυμπο. Στον κεντρικό δρόμο του Λιτοχώρου, που βρίσκεται μόλις μία ανάσα από τον Μύτικα, θα συναντήσεις το Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου.
Παράξενο για μία καθαρά ορεινή περιοχή να διαθέτει Ναυτικό Μουσείο. Η έδρα του Δήμου όμως, είχε στο παρελθόν μεγάλη ναυτική δραστηριότητα, η οποία σε περιόδους ακμής έφθασε να απασχολεί ακόμη και το 60% του άρρενος πληθυσμού. Όλη αυτή η ναυτική ιστορία και κληρονομιά παρουσιάζεται μέσα από τα εκθέματα αλλά και τους πίνακες του Ναυτικού Μουσείου Λιτοχώρου.
Η γέφυρα ενός πλοίου
Η ιδέα της ίδρυσης του Μουσείου ξεκίνησε το 1995, από την Ένωση Συνταξιούχων Ναυτικών Λιτοχώρου. Στην προσπάθειά τους να συγκεντρώσουν, να συντηρήσουν, να διαφυλάξουν και να προβάλλουν, ότι αποτελούσε κειμήλιο της Ναυτική κληρονομιάς του τόπου. Έτσι το 2004 ίδρυσαν το Σωματείο με την επωνυμία ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ, ως Φορέα σύγχρονης Ναυτικής Πολιτιστικής κληρονομιάς.
“Φρεγάτα Ελλάς”, ομοίωμα πλοίου του Μάρα Δημήτρη
Τα αντικείμενα που αποτελούν τις μόνιμες συλλογές του μουσείου προέρχονται, κατά το μεγαλύτερο μέρος από δωρεές ναυτικών οικογενειών του τόπου, οι οποίοι στήριξαν την ευγενή προσπάθεια του μουσείου για τη διάσωση της ναυτικής κληρονομιάς και ιστορίας του τόπου τους. Τα υπόλοιπα αντικείμενα, σύμφωνα με τη συλλεκτική πολιτική του μουσείου, αγοράστηκαν από συλλέκτες ναυτικών κειμηλίων.
Η παρουσίαση τους γίνεται σε συνάρτηση με τις ιστορικές, γεωγραφικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες της εποχής, στην οποία ανήκουν.
H εξαιρετική συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει μέχρι στιγμής περί τα 1.000 αντικείμενα, μέρος των οποίων αποτελεί το φωτογραφικό του αρχείο. Τα υπόλοιπα αντικείμενα ανήκουν στις κατηγορίες χαλκοτεχνία, μεταλλοτεχνία, ξυλοτεχνία, κεραμική, εργαλεία-μηχανές, όργανα ναυσιπλοΐας, όπλα, μακέτες, αρχειακό υλικό, ενδυμασία και υφασμάτινα είδη, αλλά και υλικό άυλης ναυτικής πολιτιστικής κληρονομιάς (ήθη – έθιμα – τρόπο ζωής – τραγούδια).
Πλοίο “ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ” – Πλοιοκτήτης Αθανάσιος Καρανάτσος
Κατά την επίσκεψή σας στο ναυτικό μουσείο θα δείτε το λάβαρο της Ένωσης συνταξιούχων Ναυτικών από το 1923, φωτογραφίες των ναυτικών που αποτελούσαν το διοικητικό συμβούλιο. Ζωγραφιές από λιτοχωρίτικα σκαριά, μακέτες αντίγραφα από πέντε τύπους σκαφών που χρησιμοποιούσε ο στόλος. Ναυτικούς κόμπους, ναυτιλιακά όργανα (πυξίδες, εξάντες, διόπτρες ακτοπλοΐας, κιάλια, δρομόμετρα, βαρόμετρα, ραντάρ), ημερολόγια γέφυρας και ναυτολόγια, πτυχία ναυτικής ικανότητας κτλ.
Θα δείτε και κομμάτια από το βυθισμένο τουρκικό θωρηκτό “Φετίχ Μπουλέντ”, που ανατινάχτηκε-τορπιλίστηκε στις 19-10-1912 από το “Τορπιλοβόλο 11” με πλοίαρχο τον Ναύαρχο Νικόλαο Βότση και πλοηγούς τους Λιτοχωρίτες Νικόλαο Βλαχόπουλο και Μιχαήλ Κωφό, όταν αυτό εισήλθε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
“Τορπιλοβόλο 11”
Επίσης, υπάρχει και η πινακοθήκη του Μουσείου, με έργα που απεικονίζουν κατά κύριο λόγο Λιτοχωρίτικα σκαριά. Η μόνιμη συλλογή, που λειτουργεί από το 2004, είναι οργανωμένη σε δύο θεματικές ενότητες. Στην πρώτη παρουσιάζεται η τοπική ναυτική ιστορία μέσα από ημερολόγια, ναυτολόγια και χειρόγραφα Λιτοχωριτών ναυτικών. Στη δεύτερη εκτίθενται αντικείμενα που αφορούν γενικότερα τη ναυτιλία και τη ζωή στη θάλασσα.
Πλοίο “ΆΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ” – Πλοιοκτήτης Αθανάσιος Φαργκάνης
ΠΗΓΕΣ:
nmlitohorou.gr
museumfinder.gr
archaiologia.gr
